ഒരു പതിറ്റാണ്ടിന് ശേഷം ലോക്സഭയിൽ വീണ്ടും പ്രതിപക്ഷ നേതാവുണ്ടായിരിക്കുകയാണ്. 2024ലെ ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 99 സീറ്റിൽ കോൺഗ്രസ് വിജയിച്ചതോടെയാണ് അവർക്ക് പ്രതിപക്ഷനേതൃ പദവി ലഭിച്ചത്. കഴിഞ്ഞ ദിവസം രാഹുൽ ഗാന്ധിയെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവാക്കിയുള്ള കത്ത് സോണിയ ഗാന്ധി പ്രൊ ടൈം സ്പീക്കർക്ക് കൈമാറിയിരുന്നു. വിശാലമായ ചില അധികാരങ്ങളാണ് കോൺഗ്രസിനും രാഹുൽ ഗാന്ധിക്കും പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് (Leader of the Opposition – LoP) പദവിയിലൂടെ ഇപ്പോൾ ലഭിക്കാൻ പോവുന്നത്.
കഴിഞ്ഞ പത്തുവർഷമായി പാർലമെന്റിന്റെ രണ്ട് നിര സീറ്റുകളിൽ മാത്രമൊതുങ്ങിയിരുന്ന പ്രതിപക്ഷം തിങ്കളാഴ്ച സഭയുടെ മൂന്നിലൊന്നിൽ കൂടുതൽ സീറ്റുകൾ കൈവശപ്പെടുത്തിയ കാഴ്ചയാണ് കണ്ടത്. വർധിച്ച അംഗബലം നൽകിയ വിശ്വാസക്കരുത്തിൽ ഭരണഘടന ഉയർത്തിപ്പിടിച്ച് പ്രതിപക്ഷം അണിനിരന്ന സഭയിൽ ബലാബലപരീക്ഷണത്തിന്റെ മുദ്രകൾ ഉയർന്നു.
പ്രതിപക്ഷ നേതാവായ രാഹുൽ ഗാന്ധിക്ക് ലഭിക്കുന്ന അധികാരങ്ങൾ
സി.ബി.ഐ ഡയറക്ടർ, സെൻട്രൽ വിജിലൻസ് കമീഷണർ, ചീഫ് ഇൻഫർമേഷൻ ഓഫീസർ, ലോകയുക്ത ചെയർപേഴ്സൻ. മനുഷ്യാവകാശ കമീഷണൻ അംഗങ്ങൾ, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമീഷണർ തുടങ്ങിയവരെയെല്ലാം തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന സമിതികളിൽ ഇനി പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിക്കൊപ്പം രാഹുൽ ഗാന്ധിയും ഉണ്ടാവും.
മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറെയും രണ്ട് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരെയും തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന മൂന്നംഗ പാനലിൽ ഇനി രാഹുൽ ഗാന്ധിയുണ്ടാകും. മൂന്നാമത്തെ അംഗമായ കേന്ദ്ര കാബിനറ്റ് അംഗത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അധികാരങ്ങൾ മൂന്നംഗ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള പാനലിൽ പരിമിതപ്പെടുത്തും. എന്നിരുന്നാലും, ബിജെപിക്ക് ലോക്സഭയിൽ കേവല ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാത്തതിനാൽ, രണ്ട് അംഗങ്ങൾക്കും അവരുടെ തീരുമാനങ്ങൾ രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ മേൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ല.
ഈ നിയമനങ്ങളിലെല്ലാം പ്രധാനമന്ത്രിക്ക് രാഹുലിന്റെ കൂടി അഭിപ്രായം തേടേണ്ടി വരുന്ന സാഹചര്യവും ഉണ്ടാവും. ഇത് പ്രതിപക്ഷത്തെ സംബന്ധിച്ചടുത്തോളം നേട്ടമാണ്. പാർലമെന്റിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട സമിതികളിലും രാഹുൽ അംഗമാവും. സർക്കാറിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ വിലയിരുത്താനും രാഹുലിന് കൂടുതൽ അധികാരങ്ങൾ ഉണ്ടാവും.
പാർലമെൻ്റ് ലൈബ്രറിയിൽ ലഭ്യമായ ഒരു സർക്കാർ ബുക്ക്‌ലെറ്റ് അനുസരിച്ച്, “പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് കസേരയുടെ ഇടതുവശത്തുള്ള മുൻ നിരയിൽ ഒരു ഇരിപ്പിടം വഹിക്കുന്നു. തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്പീക്കറെ റോസ്‌ട്രമിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നത് പോലുള്ള ആചാരപരമായ അവസരങ്ങളിൽ ചില പ്രത്യേകാവകാശങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു. പാർലമെൻ്റിൻ്റെ ഇരുസഭകളെയും രാഷ്ട്രപതി അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മുൻ നിരയിൽ ഇരിപ്പിടം.
പ്രതിപക്ഷ നേതാവായ രാഹുൽ ഗാന്ധിക്ക് കിട്ടുന്ന സൗകര്യങ്ങൾ
1977ലെ പാർലമെൻ്റിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളുടെ ശമ്പളവും അലവൻസുകളും അനുസരിച്ച് രാഹുൽ ഗാന്ധിക്ക് ശമ്പളം ലഭിക്കുകയും നിരവധി സൗകര്യങ്ങളും സൗകര്യങ്ങളും ഉണ്ടായിരിക്കുകയും ചെയ്യും. കാബിനറ്റ് പദവിയുള്ള ലോക്സഭ പ്രതിപക്ഷ നേതാവിന് കേന്ദ്രമന്ത്രിമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന ആനുകൂല്യങ്ങളെല്ലാം ലഭിക്കും. സൗജന്യ വിമാനയാത്ര, ട്രെയിൻ യാത്ര, ഔദ്യോഗിക കാർ തുടങ്ങിയ സൗകര്യങ്ങളെല്ലാം രാഹുലിനും ലഭിക്കും.
ക്യാബിനറ്റ് മന്ത്രിയുടെ തലത്തിലുള്ള സുരക്ഷയും അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിക്കും. ഇതിൽ Z+ സുരക്ഷാ കവർ ഉൾപ്പെട്ടേക്കാം.
കഴിഞ്ഞ ദിവസം നടന്ന ഇൻഡ്യ സഖ്യയോഗത്തിലാണ് രാഹുലിനെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായി തെരഞ്ഞെടുത്തത്. ഇതിന് മുമ്പ് രാഹുൽ ഗാന്ധി പ്രതിപക്ഷ നേതാവാകണമെന്ന് കോൺഗ്രസിന്റെ വിശാല പ്രവർത്തകസമിതിയോഗം ഒറ്റക്കെട്ടായി ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പാർട്ടി പ്രസിഡന്റ് മല്ലികാർജുൻ ഖർഗെയുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ ചേർന്ന യോഗം ഇക്കാര്യമാവശ്യപ്പെട്ട് പ്രമേയം പാസാക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.മുതിർന്ന നേതാവ് ദിഗ്‌വിജയ് സിങ്ങാണ് പ്രമേയം അവതരിപ്പിച്ചത്. എല്ലാവരും ഇതിനെ കയ്യുയർത്തി പിന്താങ്ങുകയായിരുന്നു.
ലോക്സഭയുടെ ആകെ അംഗങ്ങളുടെ പത്തിലൊന്ന് സീറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്ന പ്രതിപക്ഷത്തെ ഏറ്റവും വലിയ പാർട്ടിക്കാണ് ലോക്സഭാ നേതൃസ്ഥാനം ലഭിക്കുന്നത്. മോദി സർക്കാർ അധികാരത്തിലേറിയ കഴിഞ്ഞ രണ്ടു തവണയും ഈ പദവിയിലെത്താൻ കോൺഗ്രസിന് കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല